کد مطلب:39310 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:17

گنجینه پرسمان » اهل بيت

آيا درست است كه بگوييم ائمه مانند يك انسان هستند با 250 سال عمر بعبارت ديگر هر يك از ائمه بجاي امام حسين (ع) بودند همان كار ايشان را مي كردند و هر كدام جاي هر كدام بودند دقيقاً همان كارهاي او را مي كردند؟

در پاسخ به سوال خوبتان عرض مي شود همانطور كه مرقوم نموده ايد هر كدام از ائمه (ع) اگر در جاي يكديگر بودند همان رفتاري را داشتند كه امام ديگر داشتند لذا امامان معصوم (ع) با يكديگر فرقي ندارند چرا كه همه معصومند و رفتار و اعمال همه آنها براي ما حجت است. اما اينكه رفتار ايشان در برخي موارد با يكديگر مختلف است بخاطر اختلاف شرايط و مقتضيات زماني است كه در آن زندگي مي كرده اند.

اما اگر مسأله به اين صورت نباشد و از طرفي اين را در نظر بگيريم كه همه آنها معصومند و رفتار همه براي ما حجت است در اين صورت با تعارضات و تناقضهاي ظاهري كه در رفتار آنها ديده شده تكليف شيعيان مشخص نبود و معلوم نبود كه شيعه بايد تابع كدام سيره و عمل باشد ما از يك طرف وقتي به سيرت رسول اكرم (ص) مراجعه مي كنيم مي بينيم كه فقيرانه زندگي مي كرده نان جو خوردهاست، لباس وصله دار مي پوشيده امير المؤمنين نيز همينطور بوده اند و قرآن هم مي فرمايد: لقد كان لكم في رسول الله اسوه حسنه لمن كان يرجوا الله و اليوم الاخر.

پس همه مردم موظفند از روش و سيره رسول اكرم (ص) پيروي كرده و زندگاني فقيرانه اي داشته باشند همه نان جو بخورند، لباس وصله دار بپوشند ولي وقتي مي رويم زندگاني امام مجتبي (ع) يا زندگاني امام صادق(ع) و امام رضا (ع) را مطالعه مي كنيم مي بينيم آنها فقيرانه زندگي نميكرده اند، غذاي خوب ميخورده اند و جامه خوب مي پوشيدند و مركب خوب سوار مي شده اند، از طيبات دنيا استفاده مي كرده اند. امام صادق وقتي به خانه شخصي مي رود و مي بيند آن شخص خانه كوچكي دارد با آنكه متمكن است مي فرمايد: چرا خانه وسيعتري براي خود تهيه نمي كني؟ مي گويد اين خانه خانه پدري من است، پدرم در اينجا زندگي كرده است. شايد پدرت اشتباه كرده آيا تو مي خواهي اشتباه پدرت را تكرار كني؟و يك عمر جرم بي فكري پدرت را بدهي؟!...

استاد مطهري در اين باره مي فرمايند: اين امور است كه در ظاهر مخالف يكديگر شمرده مي شود و اينست امري كه ممكن است يك نقطه ضعف در تشيع شمرده شود. ولي نه اينطور نيست... ما اگر يك پيشواي معصوم داشته باشيم كه تنها 20 سال در ميان ما باشد آنقدرها تحولات و پيچ و خم ها و تغييرات و موضوع هاي مختلف پيش نمي آيد كه ما عمل آن پيشوا و طرز مواجه شدن آن پيشوا را با صورتهاي مختلف و شكلهاي مختلف موضوعات ببينيم و در نتيجه استاد بشويم و مهارت پيدا بكنيم كه ما هم در اين دنياي متغير چگونه مواجه شويم و در اين زندگي متغير چگونه اصول كلي دين را با موضوعات مختلف و متغير تطبيق كنيم.

حال در زمينه تعدد پيشواي معصوم و يا طول عمر پيشوا انسان بهتر مي تواند روح تعليمات ديني را از آنچه كه مربوط به مقتضيات عصر و زمان است تشخيص دهد، روح را بگيرد و امور مربوط به مقتضيات عصر و زمان را رها كند ممكن است پيامبر يك عملي بكند به حكم اينكه روح دين اقتضاء مي كند و ممكن است يك عملي بكند به حكم مقتضيات زمان.

در حديث معروفي است كه سفيان ثوري آمد به حضور امام صادق(ع) و نسبت به اينكه امام لباس لطيفي پوشيده بود اعتراض كرد كه پيامبر چنين لباسي نمي پوشيد حضرت فرمود: تو خيال مي كني چون پيامبر چنان بود مردم تا ابد بايد آنطور باشند تو نمي داني اين جزء دستور اسلام نيست تو بايد عقل داشته باشي و اينقدر قوة حساب داشته باشي و آن عصر و زمان و منطقه را در نظر بگيري در آن زمان زندگاني متوسط همان بود كه پيامبر(ص) داشت دستور اسلام مساوات و عدل و انصاف است، روش نرم و ملايم است كه در روح فقراء توليد عقده ننمايد، آن كسي كه رفيق يا همسايه يا ناظر اعمال اوست ناراحت نشود اگر در زمان پيامبر اين وسعت عيش مي بود پيامبر آن طور رفتار نمي كرد... بعد فرمود و لكن من را كه اين طور مي بيني هميشه متوجه حقوقي كه به مال من تعلق مي گيرد هستم...پس بين روش من و روش پيامبر اختلاف اصولي و معنوي نيست.(1)

البته اين نكته را در نظر داشته باشيم كه يك عده مسائل داريم كه اين مسائل روح تعليمات دين است دستورهاي كلي الهي است و اينها به هيچ نحو قابل تغيير و تبديل نيست، ناشي از مصالح كلي و عالي بشريت است، تا بشريت هست اين دستورات نيز هست و بشر از آن جهت كه بشر است، بايد اين دستورها را در هر زماني به كار ببندد.(2)

















منابع و مآخذ:

1ـ سيري در سيره ائمه اطهار(ع)، مرتضي مطهري(ره) ص14ـ17 (با اندكي حذف)

2ـ همان مأخذ،ص20